साहित्य

सन् १९३३ को १ मार्चका दिन गुवाहाटी टकौबारीको पुलिस रिजर्भमा प्रेमबहादुर छेत्री र पवित्रा देवीका सन्तानका रूपमा जन्मिएका लीलबहादुर क्षत्रीको ९३ वर्षको उमेरमा आज १३ मार्च २०२५ का दिन रात्री १०.१० बजे गुवाहाटी मरिखालीस्थित निजको बासस्थानमा निधन भएको समाचारले समग्र नेपाली साहित्य समाज र गोर्खा जातिमा शोकको परिवेश छ। मृत्युको समयमा उहाँले दुई परिवार, दुई छोरा, दुई बुहारी र चारजना नाति-नातिना छोडेर जानुभएको छ।असममा जन्मिएका, सिलाङमा बाल्यकाल बिताएका लीलबहादुर क्षत्रीको… पुरा पढौ

नियमित पाठ्यक्रमबाहेक विद्यार्थीहरूमा अन्य पुस्तक पढ्ने अभ्यान निकै कम देखिन्छ । तर, वर्तमान समाज बुझ्न, कुनै विषयमा धारणा बनाउन विद्यार्थीमा पठन संस्कृतिको विकास आवश्यक रहेको पोखरामा जारी एनसेल फाउन्डेसन नेपाल लिटरेचर फेस्टिभलका वक्ताले जोड दिएका छन् । फेस्टिभलको ‘विद्यालयमा पठन संस्कृति’ शुक्रबार सत्रमा बाल साहित्यकार सुरज उपाध्यायसँगको कुराकानीमा प्याब्सन कास्कीका सचिव सुरेन्द्रमान सिंह भण्डारीले पाठ्यपुस्तकको निर्दिष्ट गन्तव्य हुने भएकाले समाज बुझ्न अन्य पुस्तक पढाउन आवश्यक रहेको बताए । ‘हामी हुर्किरहेका… पुरा पढौ

प्रगतिशील साहित्यकार भीम रानाभाटको ‘सम्झनाको सेरोफेरो’ संस्मरणात्मक कृतिमाथि बुधबार परिचर्चा गरिएको छ । गण्डकी साहित्य संगमले प्रकाशन गरेको कृति केही महिनाअघि सार्वजनिक भएको थियो । कार्यक्रममा नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानका प्राज्ञ डा कृष्णराज अधिकारीले रानाभाटको सरल व्यक्तित्व जस्तै संस्मरणमा समाजको यथार्थलाई इमानदारीपूर्वक लेखन गरेको बताए । साहित्यकार रुपिन्द्रप्रभावी कटु र लोकबहादुर थापामगरले सम्झनाको सेरोफेरोमाथि टिप्पणी गरे । उनीहरुले १९ वटा जीवन, जगतसँग सम्बन्धित संस्मरणले कृतिलाई गहन बनाएको धारणा राखे । रामराज… पुरा पढौ

पोखरामा नाटक ‘मुनामदन’ मञ्चन भइरहेको छ । पोखरा थिएटरको प्रस्तुतिमा तयार भएको यो नाटक फागुन ९ गते शुक्रबारबाट पोखरा गैह्रापाटनमा रहेको गन्धर्व नाटकघरमा मञ्चन भइरहेको हो । फागुन २४ गतेसम्म मञ्चन हुने नाटकमा मुना र मदनको अमर प्रेमलाई दर्शाइएको छ । महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाद्वारा लेखिएको मुनामदन खण्डकाव्यमा आधारित यो नाटकको परिकल्पना र निर्देशन परिवर्तनले गरेका छन् । नाटकमा परिवर्तन, कृष्टि गुरुङ, प्रमिला तुलाचन, रमेश तिमल्सिना, धनकाजी श्रेष्ठ, रञ्जु दाहाल, प्रकाश… पुरा पढौ

तिम्रो जिन्दगी जल्यो!तिम्रो मात्र होइननेपाल र नेपालीत्वमाथिअपमानको पहिरो चल्योउडिसा जल्यो!प्रेम!ज्यान लिने प्रेम!आफ्नै यौवनलाईनिर्वाङ्ग बनाउँने प्रेम!तिमीले बल्लयथार्थ बुझ्यौगिद्ध रहेछतिमीले अँगालेको मान्छे!प्रेमकै आँखाठुँग्यो उसले!प्रेम यस्तै हो भनेप्रेमका सम्पूर्णउत्सवहरू बेकार लाग्छन्प्रेमको ताजमहलमारगतका छिर्का परेउसको चितुवाप्रवृत्ति देखेरकलेजसँगगुहार माग्यौसुनेनन् उनीहरूलेनेपाली विद्यार्थीहरूमुला थिचेझैं थिचिएआगालाई निभाउँनुसट्टाउल्टै,मृत्युको आगातिरधकेले तिमीलाईसानो देश,साना मान्छेकोपीडा कसलेसुनिदिन्छ र !अविवेकी शासक,अविवेकी संरक्षक,भएको देशमाकोपिलाहरूफक्रन नपाउँदैमत्त आगाकोसिकार हुन्छन् * फागुन 11,2081 पुरा पढौ

हेमराज पहारी स्मृति पुरस्कार-२०८१ कास्कीको माछापुच्छ्रे गाउँपालिका वडा नं ३ घाचोकस्थित सिर्जना साहित्य सदनलाई प्रदान गरिने भएको छ । हेमराज पहारी स्मृति प्रतिष्ठान पोखराको सोमबार बसेको बैठकले सिर्जना साहित्य सदनलाई पुरस्कर अर्पण गर्ने निर्णय गरेको हो । पुरस्कारको राशि एक लाख रुपैयाँ नगद र ताम्रपत्र रहेको छ । प्रतिष्ठान सल्लाहकार एवं अग्रज पत्रकार कृष्णप्रसाद बास्तोला संयोजक, हरिदेवी कोइराला, दुर्गाबहादुर शाह बाबा सदस्य तथा प्रतिष्ठानकी अध्यक्ष रीता न्यौपाने पहारी र सचिव… पुरा पढौ

यो पुस्तक “पुनर्जन्म” चीनको वुहान शहर बाट उत्पन्न ’कोभिड–१९’ महामारी बाट विश्व लगायत नेपाली जनजिवन आतंंकित र त्रासदीको वातावरणले गुज्रिएको समयमा एउटा व्यक्ति वा परिवारले भोग्नु परेको यर्थाथता एक हप्ता भित्रमा परिवारको ३ जना सदस्य गुमाउँदाको पिडा,त्रास र मानविय कमजोडीले निम्त्याउने परिणाम र भोगाईको संस्मरण हो । महामारीको कारण विश्व एउटा वन्दीगृह बनिरहेको डरत्रासको अगाडी मानवता कमजोड भएको वेला वा मानवता हारि रहेको त्यो समय आफ्नो मुटूभन्दा प्यारो मानिस जिवन… पुरा पढौ

नाट्य सम्राट बालकृष्ण समको १२२ औं जन्मजयन्तीको पोखरामा भव्य रुपमा मनाइएको छ । नेपाल नाट्य प्रतिष्ठान पोखराले तीन रंगकर्मीलाई सम्मान र ‘नेपाली नाट्यविमर्श’ सार्वजनिक गरी सम जयन्ती मनाएको हो । शनिबार भएको समारहेमा नेपाली नाट्य क्षेत्रमा उल्लेख्य योगदान पु¥याउने रंगकर्मीत्रय सरुभक्त, खगराज आचार्य र कृष्ण उदासीलाई सम्मान गरियो । गण्डकी प्रज्ञा प्रतिष्ठानको सहकार्यमा भएको समारोहमा गण्डकी प्रदेशका पूर्व मुख्यमन्त्री खगराज अधिकारीले हाम्रो संस्कृति र प्रकृतिमाथि प्रहार भइरहेको उल्लेख गर्दै त्यसलाई… पुरा पढौ

इमेज ढुङ्गा स्मृति प्रतिभामा पुरस्कारबाट कक्षा ८ की छात्रा सगुन तिमिल्सिना सम्मानित भएकी छन् । मुक्तक मञ्च केन्द्रीय समितिले सञ्चालन गर्दै आएको पुरस्कार बाल मन्दिर मावि नदीपुरमा कक्षा ८ मा पढ्ने सगुनले जिल्ला स्तरीय विद्यालय मुक्तक प्रतियोगितामा प्रथम भएर हात पारेकी हुन् । साहित्यकार ईन्द्र ढुंगाना तिलस्मीले स्थापना गरेको अक्षयकोषबाट सगुनलाई नगद पाँच हजार र सम्मानपत्रसहित सम्मान गरिएको हो । कार्यक्रममा नेपाली प्रज्ञा प्रतिष्ठानकी प्राज्ञ डा कौशिला रिसालले मुक्तकलाई विद्यालयदेखि… पुरा पढौ

साहित्यकार सुरज उपाध्यायको चौथो कृति बजारमा आएको छ । बेला प्रकाशनले बजारमा ल्याएको कविता सञ्चयन ‘बाबा कतारमा, आमा हतारमा’ कृतिमा २८ कविता छन् । कवि सुरज बालमनोविज्ञानलाई नयाँ बिम्ब, प्रतीकमार्फत् अभिव्यक्त गर्न खप्पिस छन् । विचारमार्फत् चेतना भर्ने उनले सत्ता परिवर्तन, विद्रोह र चेतनाका लागि लेखनमार्फत् आवाज उठाउँदै आएका छन् । कृतिको मूल्य २ सय ५० रुपैयाँ छ । कवि सुरजले बालबालिकाको मनोविज्ञान र अहिलेको परिवेशलाई कवितामा उतार्न खोजेको सुनाए… पुरा पढौ