दृष्टिकोण

टेकनाथ बरालसँग लेखक । मानवअधिकारवादी तथा वामपन्थी नेता टेकनाथ बरालको निधन भएको आज एक वर्ष पुगेको छ । उहाँको वार्षिकीमा हार्दिक श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दछु । लामा र सेतै फुलेका दाह्री कपाल, झरिसकेका दाँत तर जोश, जाँगर १६ वर्षे तन्नेरीको जस्तो । झलक हेर्दा पुरोहित जस्तो तर नास्तिक । सेतै फुलेको दाह्री उहाँको पहिचान बन्यो । ‘दाह्री बा’ धेरैल चिन्ने सरल नाम बन्यो । मानवअधिकारको क्षेत्रमा सक्रिय बराल राष्ट्रिय सम्पदा तथा… पुरा पढौ

जनवादी क्रान्तिको कार्यदिशामा दीर्घकालीन जनयुद्धको कार्यदिशालाई विकास गर्ने अध्यक्ष प्रचण्ड हो । उहाँले गरेर हामी जनयुद्धसम्म आइपुग्यौँ । यहाँसम्म हामीले गरेको आन्दोलनहरू, युद्धहरू, परिवर्तनहरू जो सहभागितामूलक, समावेशी लोकतन्त्र एउटा हामीले स्थापना गरेका छौँ । त्यसको संश्लेषण चाहिँदैन ? त्यसलाई एउटा वैचारिक रूपमा अघि बढाउनु पर्दैन ? त्यस अरू १००/२०० वर्षसम्म अगाडि बढ्नु पर्दैन ? मैले त प्रचण्डलाई अरू २०० वर्ष बचाउने कुरा गर्दै छु, मेरो कुरा त्यो हो । अरू… पुरा पढौ

कुनै गाँउमा वृद्द  दम्पती बस्दथे। ती  मध्य बुढा सिकिस्त बिरामी परेछन र उपचारको लागि नजिकैको स्वास्थ्य केन्द्रमा गएछन। चिकत्सकले  विस्तृत जाच गरे। उमेर र रोगको प्रकृति अनुसार बुढाको अन्तिम समय आएको रहेछ। चिकत्सकले भने- भोली बिहान नहुँदै तपाईं भगवानकोमा जानु हुन्छ। बुढा-बुढी दु:खी हुँदै घर फर्केछन। घरमा आए पछि बुढाले विगत संझदै आफ्नो असल र खराव कर्महरुको धुमिल संमरण गरे। मनमनै  सोचे- अब बाच्नु आजको रात मात्र हो। आज रातभरी… पुरा पढौ

एक जना महिला अंग्रेजी सिक्दै थीइन। आफुले सिकेको भाषा अभ्यास गर्न भेट भएका मानिससंग सके सम्म अंग्रेजिमै बोल्ने प्रयास गर्दथिन। यसै क्रममा फलफुल पसलमा गएर भनिन " गिभ मि अ केजी डिस्ट्रोयड हस्बेण्ड” (give me a kg destroyed husband) भनेर भनिछन। फलफुल पसलेले कुरो बुझ्न सकेन। क्या हो त्यो "डिस्ट्रोयड हस्वेड"? अक्क न वक्क पर्‍यो। त्यस्तो फल त हामी संग छैन भन्यो। ति महिलाले नासपती देखाउदै उ त्यो फल। बल्ल… पुरा पढौ

माननीय प्रदेश प्रमुख डिल्लीराज भट्टज्यूले गत २९ जेठमा सार्वजनिक गर्नुभएको आगामी आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को नीति तथा कार्यक्रममाथि आफ्ना टिप्पणी र सुझाव प्रस्तुत गर्न यस रोष्ट्रममा उभिएको छु । प्रदेश सरकारको धरातल के हो भन्ने हामी सबैले बुझेकै छौँ । हामी स्रोत–साधन र अधिकारको हिसाबले निकै पीडित छौँ । यो सत्ता पक्षमात्र होइन, हामी सबैका लागि चुनौतीको विषय हो । चुनौतीका चाङबीच प्रदेश सरकारले नीति तथा कार्यक्रम ल्याएको छ ।… पुरा पढौ

गीत नै शायद साहित्यको सबैभन्दा बढी सुनिने, गुन्गुनाइने र लेखिने विधा हो। नेपाली गीतिक्षेत्रमा समयसापेक्षित थुप्रै गीतकारहरू सुनिन्छन्, देखिन्छन् । गीत ठानिएका ती सबै सामग्री गीतै हुन् वा होइनन् भन्ने कुरा सामान्यत गीतितत्त्वहरूका आधारमा छुट्ट्याइने कुरा हो। अर्थात् गीतलाई यसका केही मानक लक्षणहरूले नै साहित्यका अरू विधाबाट भिन्न राख्छ। गीतिकृतिहरूको गीतकारपरक वा व्यक्तिपरक परिचयात्मक सामान्य समीक्षाबाहेक खास अध्ययन भएको पाइदैन। साहित्यका अन्य विधाहरूको जस्तै गीतको पनि शुद्ध कृतिपरक समालोचना, विश्लेषण… पुरा पढौ

कोभिडले थला पारेको पर्यटन उठ्नमात्र के खोजेको थियो, फेवातालबाट ६५ मिटर जग्गा अधिकरण गरेर लेकसाइद बिस्थापन गर्ने निर्णयले त्यहाँका रैथाने, उद्यमी व्यापारी Stakeholders सबलाई बिचलीत बनाए। बिश्वप्रसिद्ध पर्यटनको यो गन्तब्य स्थलमा ६५ मिटर मापदण्ड लगाएर लेकसाइड नै बिस्थापन गर्नुको कारण के हो, धेरैले बुझेन र सोच्न पनी सकेन । लेकसाइडको संरचना हटाएर त्यहाँ के गर्ने ? योजना के छ ? लेकसाइड कुनै प्राकृतिक प्रकोपबाट ग्रस्त क्षेत्र होइन, यत्ति सजिलै विस्थापन… पुरा पढौ

दिनेश बस्नेत एउटा समय थियो, त्यो कुन समय भने – ‘बाल्यकाल’ । जुन समयमा हामी स्कुल जान्थ्यौँ । बढि चासो र चिन्ता पाटनमा कति बेला खेल्न पाइन्छ भन्ने हुन्थ्यो । स्कुलबाट घर कति बेला फर्कन पाए हुन्थ्यो भन्ने हुन्थ्यो । अनि घरमा आए पछि झोला फ्यात्त पिठीमा फालेर पाटन तिर लाग्थ्यौ । अर्थात भनौ, म पनि त्यसै गर्थे । सायद मेरा दौतरी साथी पनि त्यसै गर्थे । आमा भन्नु हुन्थ्यो… पुरा पढौ

पर्यटकीय नगरी पोखराको मुटु महेन्द्रपुल अर्थात् भीमसेनचोकमा अन्तर्राष्ट्रिय झण्डापार्क बन्दैछ, जो सबै पोखरेलीका लागि हर्षको विषय हो । लाग्छ यहाँ झण्डापार्क बनाउनुको आशय नेपाल घुम्न आएका पर्यटकलाई नेपालको असंलग्न परराष्ट्र नीतिको परिचय दिनु मात्र नभएर विश्वका हरेक नागरिकसँग नेपालीको ‘वसुधैव कुटुम्बकम्’ को परिचय दिनु पनि हो । अर्थात् जो नेपाल घुम्न आउँछन् उनीहरु यस स्थललाई भिजिट गरुन् जहाँ उनीहरुले आ–आफ्ना स्वदेशको झण्डा देखेर गौरवान्वित होऊन् । संसारमा कुनै मानिस त्यस्तो… पुरा पढौ

परिचय :- योग शब्दको सामान्य अर्थ जोड हुन्छ । तर स्वास्थ्य व्यायामको क्षेत्रमा यसको अर्थ आसन, अभ्यास, साधना, प्राणायम,ध्यान आदिको माध्यमबाट मन र शरीरलाई जोडने प्रक्रिया बुझिन्छ । योग गर्नुको प्रारम्भिक उदेश्य स्वास्थ्यता नै हो । महर्षि पतन्जलिका अनुसार चित्तको वृतिलाई निरोध गर्नु,अस्थिर मनलाई स्थिर बनाउनु नै योग हो भनिएको छ । व्यायामशालामा मानशिक पक्ष हेरिदैन । जसले गर्दा विभिन्न नकारात्मक संवेगहरुबाट छुटकरा पाउन सकिँदैन ; मन अस्थिर भै रहेको… पुरा पढौ