दृष्टिकोण

प्रधानमन्त्री एव नेकपा मावोवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्प कमल दाहाल "प्रचण्ड" हालै भारत भ्रमणमा रहदा उज्जैनमा रहेको महाकालेश्वर मन्दिरमा गेरुवस्त्र धारण गरी पूजा गर्नु भयो। प्रचण्डको यो पूजा राष्ट्रिय बिषय बन्यो। हिन्दू परिवारमा जन्मेको एउटा दाहाल थरको ब्यक्तिले पूजा गर्दा किन हङ्गमा मच्चियो? के प्रचण्डले पूजा गरेर गल्ती गर्नु भयो? विश्वमा कती देशमा धर्मकै नाममा राजनीति गरेका छन। भारत त्यसको एउटा उदाहरण हो। पूजा गर्नु भनेको "धर्म" को काम गर्नु हो,… पुरा पढौ

अहिले म गण्डकी प्रदेश सभामा माननीय प्रदेश प्रमुख श्री पृथ्वीमान गुरुङद्वारा प्रस्तुत सरकारको नीति तथा कार्यक्रम २०८०/८१ को छलफलका क्रममा आफ्नो धारणा राख्न यो सम्मानित सदनमा उपस्थित भएको छु । नीति तथा कार्यक्रम बजेटको मार्गदर्शक हो, आगामी वर्षको कार्ययोजना पनि हो । तर यसपालिको नीति तथा कार्यक्रममा संघीयताको प्रभावकारी कार्यन्वयन गर्न प्रदेशले के गर्छ, त्यो प्रष्ट मार्गचित्र छैन । यसमा धेरै जसो पुरानै कार्यक्रमलाई समावेश गरिएको छ । प्रदेश सरकारकै… पुरा पढौ

पर्वत भौगोलिक हिसावले सानै भैकन पनि प्राकृतिक, सांस्कृतिक र सामाजिक रुपमा विविधताले भरिएको रमणीय जिल्ला हो । पर्वत पर्यटकीय महत्व बोकेको जिल्ला हो किन कि यो पर्यटकीय सम्पदाले भरिपूर्ण र रमणिय छ । यहा ँधार्मिक, ऐतिहासिक तथा प्राकृतिक रुपमा रमणीय स्थलहरु थुप्रै छन् । जिल्लामा पर्यटकलाई मन्त्रमुग्ध पार्ने थुप्रै सम्पदाहरु लेकाली चुचुराहरु हम्पाल र कालाञ्जर पर्वतका लेकहरु, मध्य भागका पञ्चासे, डहरे तथा दक्षिणी भागका चिसापानी र गल्र्याङ छन् । जहा… पुरा पढौ

भारतीय संविधानका पिता डा. भीमराव अम्बेडेकरले भारतमा आर्थिक, सामाजिक, राजनीतिक रुपमा उत्पिडनमा रहेको कथित अछुतहरुको समूहलाई एकिकृत रुपमा संवोधन गरी अधिकार दिलाउन, भारतको संविधानमा दलित शब्दको प्रवेश गराएका हुन।नेपालमा पनि हिन्दु धर्ममा आधारित सामन्ती, निरंकुश, नश्लवादी, केन्द्रिकृत, एकात्मक राज्य व्यवस्थाले एक समूहलाई राज्य प्रदत्त सबै अबसरहरुमा बञ्चित गरी कथित अछुतमा विभाजन गरी आर्थिक, सामाजिक र राजनीतिक रुपमा कमजोर बनाएकोले विभेद र उत्पिडनमा परेको समूहलाई एकिकृत रुपमा अधिकार सम्पन्न बनाउन संविधानमा… पुरा पढौ

पर्वत जिल्लाको पत्रकारिताको इतिहासलाई खोज्दै जाँदा धेरै लामो रहेको पाइदैन । पर्वतकै पत्रकारिताको इतिहासबारे बेग्लै लेखिएको पुस्तकको खोजी गरिदा पाउन मुस्किल छ । पर्वतको छापा पत्रकारिता बारेमा नै बेग्लै लेखिएको पुस्तक पाइदैन । पर्वतको छापा पत्रकारिताको इतिहास खोज्दै गर्दा अग्रज साहित्यकार, पत्रकार, लेखक, इतिहासकार लगायतसँग भेटघाट र कुराकानी गरिएको थियो । पर्वतका अग्रज साहित्यकार जो उमेरले ८६ वर्ष पार गरिसकेका व्यक्तित्व शान्ति नारायण श्रेष्ठसँग कुराकानी गरिएको थियो । उनीसँग कुराकानी… पुरा पढौ

रीता पहारीसँग चिनजान भयो–खाँदबारीमा मकालु साहित्य समाजद्वारा आयोजित बाल साहित्यिक सम्मेलनमा, कवि अनिल पौडेलमार्फत् । पोखरेली दिवंगत स्रष्टा हेमराजकी अर्धाङ्गिनी रीता पहारी र म दाजु बहिनी बन्यौँ । हिमालय मावि खाँदबारीको अप्पर मुस्ताङ शैक्षिक यात्रा २०७९ कार्तिक १६ गते पोखरामा संक्षिप्त साहित्यिक भेटघाटमा उनै रीता पहारी र छोरी गोमा ‘मैनशिखा’ले एउटा पोखरेली रातो गलेबन्दी र ढाका टोपीसहित स्वागत भेट गरे । टोपी खसेछ, त्यो रात निद परेन । रातो गलेबन्दी… पुरा पढौ

नेपालमा तीन वटा वर्गहरु दलाल पुँजीपति वर्ग,नोकरशाही पुँजीपति वर्ग र सामन्त वर्ग मिलेर एक खालको प्रतिक्रियावादी सत्ता´ निर्माण भएको छ।सन् १९११ देखि सन् १९४९ सम्म चीनमा पनि यस्तै सत्ता थियो।अध्यक्ष माओको सबैभन्दा ठुलो योगदान नै के हो भनेयस्ता तीन वटा वर्गहरु दलाल पुँजीपति वर्ग,नोकरशाही पुँजीपति वर्ग र सामन्त वर्ग´ मिलेर बनेको सत्तालाई पल्टाउन सक्ने राजनीतिक कार्यदिशा´ को आविष्कार गर्नु।अध्यक्ष माओ ले सन् १९११ पछि नै चीनमापुँजीवादी क्रान्ति´ भइसक्यो भनेर भन्नेहरुलाई… पुरा पढौ

औद्योगिक क्रान्तिको प्रभावले युरोपभरि औद्योगिकीकरणको सुरूआत, दार्शनिक क्षेत्रमा नयाँ बहसको प्रारम्भ, लोकतान्त्रिक चेतनाको विस्तार र मजदुर आन्दोलन विकसित हुँदै थियो । मुख्यतः १८३० को दशकपछि मजदुर आन्दोलनले सङ्गठित स्वरूप लिँदै जाँदा आन्दोलन लक्ष्यमुखी बनाउन विचारधाराका क्षेत्रमा आधुनिक विचारले स्थान पाउँदै थियो । त्यही बिन्दुमा माक्र्स–एगेल्सको पहलमा सन् १८६४ मा मजदुरको पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय गठन भएपश्चात् राज्यसत्ता र प्रणालीका सन्दर्भमा व्यवस्थित बहस देखाप¥यो । अन्तर्राष्ट्रियमा कार्लमाक्र्स, फ्रेडरिक एंगेल्स, कार्ल काउत्स्की, बाकुनिन, लासाललगायतका… पुरा पढौ

नेपालको संविधानले धारा २१७ मा न्यायिक समितिको व्यवस्था गरेको छ । देश संघीय शासन व्यवस्थामा प्रवेश गरेसँगै संघ, प्रदेश र स्थानीय गरी तीन तहका सरकार गठन भएका छन् । सरकार हुनका लागि कार्यपालिका, व्यवस्थापिका र न्यायपालिका प्रमुख आवश्कीय अंग हुन् । स्थानीय सरकारको न्यायपालिकाको रुपमा न्यायिक समिति बनाइएको छ । न्यायिक समितिले स्थानीय तहमा आफनो अधिकार क्षेत्रभित्रका विवाद निरुपण गर्न उपप्रमुखको संयोजकत्वमा तीन सदस्यीय न्यायिक समिति गठन हुने संवैधानिक व्यवस्था… पुरा पढौ

नेपाली समाजमा अझ विशेष गरी ग्रामीण परिवेशमा महिला नेतृत्वलाई कठीन एवं असम्भव मानिन्छ । नेपालमा ग्रामीण क्षेत्रमा अझै पनि सानै उमेरमा विवाह गर्ने प्रचलन अझै जिवितै छ । विवाह गर्ना साथ सन्तान जन्माउनु पर्ने बध्यताका कारणले महिला नेतृत्वले स्थान पाउन सकेको छैन । गाउँमा उच्चशिक्षा हाशिल गर्न नसक्दा अझै पनि गाउँले दिदीबहिनीहरु वन पखेरा, कृषि कार्यमा मात्र सिमित बन्नुपर्ने अवस्था कायमै छ । यो र यिनै परिवेशबाट उठेकी एक सशक्त… पुरा पढौ